Cách phân biệt viêm loét dạ dày và viêm loét hành tá tràng

Khái niệm viêm loét dạ dày – tá tràng vốn được nhiều người biết tới, đó là tình trạng tổn thương viêm hoặc loét niêm mạc ở vị trí dạ dày hoặc ở hành tá tràng. Dạ dày và hành tá tràng nối liền nhau, và những triệu chứng khi bị viêm loét cũng tương tự nhau, việc điều trị cũng không quá khác biệt nên nếu chưa nội soi xác định đúng vị trí và mức độ thì khi có những triệu chứng điển hình, bệnh vẫn được gọi chung là viêm loét dạ dày – tá tràng.

1. Nguyên nhân gây bệnh viêm loét dạ dày và viêm loét hành tá tràng

   
   Các nguyên nhân gây bệnh gồm có:

• Vi khuẩn, virus hoặc nấm: thường gặp nhất là vi khuẩn Helicobacter pylori
• Hóa chất, thuốc: một số hóa chất ăn mòn như kiềm mạnh hoặc acid mạnh, thuốc lá, cồn, rượu, một số loại thuốc ảnh hưởng đến dạ dày như aspirin, nhóm NSAIDs…
• Chế độ ăn uống: ăn các chất gây kích ứng dạ dày, các món quá chua, cay, nhiều dầu mỡ, ăn uống thất thường, bỏ bữa, ăn ít, thiếu dinh dưỡng kéo dài
• Stress cơ thể và stress tâm lý: sau chấn thương, bỏng diện rộng, thường hay lo âu, căng thẳng kéo dài, mất ngủ, thức khuya
• Chịu ảnh hưởng của tia xạ hoặc do các bệnh khác ảnh hưởng

2. Phân biệt triệu chứng của viêm loét dạ dày và viêm loét hành tá tràng

   Triệu chứng của 2 căn bệnh này thoạt nhìn có vẻ giống nhau nhưng thực ra là rất nhiều điểm khác nhau.

• Triệu chứng của viêm loét dạ dày

Đau vùng thượng vị (vùng bụng trên, ngay phía dưới xương ức), cơn đau âm ỉ hoặc nóng rát. Đau có thể dịu xuống hoặc tăng lên khi ăn uống.

Buồn nôn, nôn, ợ hơi, đầy hơi, chán ăn

Căng chướng bụng sau khi ăn hoặc khi đói

Nếu có xuất huyết thì đi cầu phân đen hoặc nôn ra máu, có thể đau dữ dội, giảm huyết áp, da tái xanh, vã mồ hôi, tim đập nhanh…

• Triệu chứng của bệnh viêm loét hành tá tràng

Đau vùng thượng vị giống như viêm loét dạ dày, có khi nghiêng về phía bụng trên bên phải. Đau nhiều và rát hoặc đau âm ỉ, thường đau lúc đói và có dấu hiệu giảm khi ăn uống.

Buồn nôn, nôn, ợ hơi, đầy hơi, chán ăn

Các dấu hiệu viêm loét hành tá tràng cũng gần tương tự như viêm loét dạ dày, sự khác biệt lớn nhất là viêm loét dạ dày có nguy cơ dẫn đến ung thư dạ dày nhưng viêm loét hành tá tràng thì không dẫn đến ung thư. Rất nhiều các trường hợp viêm (hoặc loét) dạ dày kết hợp với viêm (hoặc loét) hành tá tràng, chỉ khi nội soi xác định được chắc chắn vị trí viêm loét là ở đâu.

Hướng điều trị cả hai trường hợp cũng nhằm vào các mục tiêu:

• Giảm yếu tố gây viêm loét
• Tăng cường bảo vệ niêm mạc
• Diệt vi khuẩn Helicobacter pylori hoặc nấm (nếu có)
• Giảm đau, giảm co thắt

Cho dù là viêm loét ở dạ dày hay tá tràng thì bệnh nhân cũng cần đảm bảo chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý. Dùng thuốc hoặc thảo dược giúp nhanh lành và tránh tái phát.